- Γίγαντες
- Μυθολογικά πρόσωπα. Όντα με ανθρώπινη μορφή αλλά με υπερφυσικές διαστάσεις και δύναμη. Κατά την ελληνική μυθολογία, αποτελούσαν την προσωποποίηση των καταστρεπτικών και ανεξέλεγκτων δυνάμεων της φύσης (π.χ. σεισμοί), σε αντίθεση με τους θεούς. Τέκνα της Γης, η οποία γονιμοποιήθηκε από σταγόνες του αίματος του Ουρανού, είχαν τρομερή όψη, φολιδωτά φίδια αντί για πόδια και μακριά μαλλιά και γενειάδες. Προσπάθησαν να ανατρέψουν τους θεούς και στους σκληρούς αγώνες τους εναντίον τους (Γιγαντομαχίες) οι Γ. χρησιμοποιούσαν αντί για βέλη αναμμένους κορμούς δέντρων και ολόκληρα βουνά ή νησιά αντί για πέτρες. Για να φτάσουν στον Όλυμπο και να εκθρονίσουν από εκεί τους θεούς, έβαλαν το Πήλιο πάνω στην Όσσα. Ένας Γ. μπορούσε να πιει ολόκληρο ποτάμι έως τις πηγές του. Την ώρα της Γιγαντομαχίας, η Γη έτρεμε, ο ουρανός σκοτείνιαζε και ολόκληρη η φύση αναστατωνόταν. Τελικά οι θεοί και κυρίως ο Δίας με τον κεραυνό του και η Αθηνά, εξόντωσαν τους Γ. Η Γιγαντομαχία ήταν από τις συνηθέστερες παραστάσεις στα αρχαία αγγεία και σε ανάγλυφα αετωμάτων ναών.
Οι μύθοι για τους Γ. σώζονται και στη νεοελληνική λαογραφία, όπου παρουσιάζονται ως τέκνα του διαβόλου και μιας λάμιας. Οι Γ. της μυθολογίας των Βορειοευρωπαίων είχαν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Ήταν επίσης πελώριοι και βρίσκονταν σε πόλεμο με τις Έλφες και τους θεούς. Είχαν δικό τους βασίλειο, γενικά όμως ζούσαν στη θάλασσα, στον αέρα και στα ψηλά βουνά και αποτελούσαν έτσι την προσωποποίηση των εχθρικών φυσικών δυνάμεων.
Ανάγλυφο από τη βόρεια πλευρά της ζωφόρου του θησαυρού των Σιφναίων, στους Δελφούς (τέλη 6ου αι. π.Χ.). Από αριστερά εικονίζονται δύο Γίγαντες, ο Ηρακλής και η Κυβέλη στο άρμα της, που το σέρνουν δύο λιοντάρια (το ένα κατάσπαράζει έναν Γίγαντα)· προπορεύονται ο Απόλλωνας και η Άρτεμη που επιτίθενται σε άλλους Γίγαντες, ενώ ξαπλωμένος απεικονίζεται ο Γίγαντας Εφιάλτης (Μουσείο Δελφών· φωτ. Ν. Κοντού).
Dictionary of Greek. 2013.